De cijfers tonen het aan; de werkdruk in Nederland neemt nog steeds toe. En hoewel we dat al een tijdje zien gebeuren, lukt het nog onvoldoende om deze ontwikkeling een halt toe te roepen. Welke rol spelen gelukshormonen hierin?
Gelukshormonen om werkgeluk te vergroten
Wij weten dat het anders kan! In deze blog delen we de basiskennis van de gelukshormonen. Als je dit blog hebt gelezen, weet je hoe je jouw werkgeluk kunt vergroten. Het zal niet van de ene op de andere dag gaan, maar je zult merken dat als je elke dag aandacht besteedt aan onze tips, jouw werkgeluk wordt vergroot.
De rol van je werkgever
Maar… zul je wellicht denken… heb ik daar verder niks of niemand voor nodig? Zou mijn werkgever daar wellicht ook iets aan kunnen bijdragen? En jawel, dat kan zeker! Het DOES model laat zien hoe werkgevers daarmee aan de slag kunnen.
Maar jij wilt toch niet afwachten? Pak de regie en organiseer je eigen werkgeluk. Dikke kans dat het opvalt, waardoor ruimte ontstaat voor de dingen die jouw werkgever op kan pakken.
Gelukshormonen en het DOES model voor werkgeluk
Wij werken met het DOES model voor werkgeluk. Om je meer te vertellen over de gelukshormonen, gebruiken we de kern van het model: de klaver. Deze klaver is opgebouwd uit de vier gelukshormonen. Elke letter staat voor één van deze gelukshormonen. En niet geheel toevallig vormen deze letters samen het woord DOES!
- Dopamine
- Oxytocine
- Endorfine
- Serotonine
Wat je aandacht geeft…
Het is een bekende uitspraak: wat je aandacht geeft groeit. Simpel, maar oh zo waar. Dus als we blijven praten over de werkdruk, is de kans groot dat dit alleen maar toeneemt. Laten we het gaan hebben over werkgeluk, wat ons betreft de tegenhanger van werkdruk. Met al die aandacht groeit het werkgeluk en neemt de werkdruk af.
Gelijk, of geluk?
Laat er geen misverstand over bestaan, wij willen werkdruk zeker niet bagatelliseren. Het is een serieus probleem en kan leiden tot ellende als burn-outs of andere soorten van ziekte. Wij vinden dat iedereen recht heeft op werkgeluk én we weten dat je daar zelf invloed op hebt.
Je kunt wachten op acties van een ander, bijvoorbeeld van je leidinggevende, of je gaat zelf vast aan de slag. Wil je gelijk of wil je geluk?
Wat doen hormonen eigenlijk?
Hormonen komen vrij in je hersenen, ze geven signalen af die vanaf het ontstaan van de mensheid van levensbelang zijn geweest. Hormonen zijn dan ook gericht op het voortbestaan van de soort, simpelweg op overleving en voortplanting.
Hormonen zijn onmisbaar in je lijf, maar in deze tijd zorgen ze soms voor problemen. Daarom is het goed om te weten hoe jouw gelukshormonen werken, waar ze voor zijn bedoeld én hoe je die wetenschap in de huidige tijd in kunt zetten op een manier die jouw geluksgevoel versterkt.
Overlevingsdrang
Maar dat is nog best lastig. Hormonen zijn immers altijd onze redding geweest. Ze zijn direct verbonden met ons zogenaamde ‘reptielenbrein’ en spelen in op onze overlevingsdrang. Denk bijvoorbeeld aan het vinden van voedsel. Het is niet voor niks voor veel mensen lastig om af te vallen.
Alle energierijke voedingsmiddelen (vet, suiker) leveren een boost aan gelukshormonen op en geven je een lekker gevoel. En daar wil je dus onbewust meer van.
De vier gelukshormonen
De vier gelukshormonen dopamine, oxytocine, endorfine en serotonine hebben allemaal een ander doel. We lopen ze één voor één langs.
Dopamine
In het kort:
Dopamine zorgt voor het plezierige gevoel als je iets vindt waar je behoefte aan hebt.
Het is het spel tussen de uitdaging aangaan en de beloning daarvoor krijgen.
In de oertijd zorgde dopamine ervoor dat je niet opgaf. Ook al was het lastig om eten te vinden, steeds als je zicht kreeg op iets eetbaars, werd je door dopamine geholpen. En als je het eenmaal te pakken had… verdween dat gevoel ook weer snel. Op dus naar het volgende hapje!
TIP #1
Maak een to-do list en laat je dopamine stromen door je taken die je hebt afgehandeld af te vinken. (Wij gebruiken To Do van TEAMS, als je dan een taak afvinkt, krijg je ook nog een beloningsbelletje ?)
Oxytocine
In het kort:
Oxytocine zorgt voor het plezierige gevoel als je iemand vertrouwt. Of als de ander jou vertrouwt.
In het werk ervaar je oxytocine als je verbinding voelt, of goede samenwerking.
In de oertijd zorgde oxytocine ervoor dat je de veiligheid en geborgenheid van de groep opzocht. Door bij de groep te horen, vertrouwen te hebben én te krijgen, overleefde je de uitdagingen en gevaren. Met elkaar!
TIP #2
Ga een goed gesprek aan met je collega, laat merken dat je graag met hem of haar verbonden bent. Dat je hem of haar vertrouwt. De verbinding is meestal wederzijds en helpt jullie allebei aan oxytocine.
NB Wellicht ten overvloede, maar… doe dit alleen als je de verbinding ook echt ervaart!
Endorfine
In het kort:
Endorfine stelt je lichaam in staat om even geen pijn te voelen. We noemen dat ook wel euforie.
In het werk ervaar je endorfine als je kunt schaterlachen tot je er buikpijn van krijgt. Sporten kan ook endorfine opleveren.
In de oertijd zorgde endorfine ervoor dat je door kon zetten als het er écht om ging. Bijvoorbeeld als je gewond was tijdens de jacht, maar nog niet thuis. Door de endorfine die vrijkwam voelde je geen pijn en kon je de veilige grot nog net bereiken.
TIP #3
Neem regelmatig de tijd om je lichaam te stretchen, maar stop wel voordat je pijn voelt. En denk er bijvoorbeeld ook aan om je vingers, tenen en de spieren tussen je ribben te stretchen. Na een poosje zul je merken dat je je beter voelt.
Serotonine
In het kort:
Je lichaam maakt serotonine aan als je respect voelt van mensen die voor jou belangrijk zijn. Het maakt je trots.
In het werk ervaar je serotonine als je weet waaraan je bijdraagt en je betrokken voelt bij dat doel.
In de oertijd zorgde serotonine voor het respect dat nodig was om te overleven. Respect van de mensen om je heen maakte dat je je veilig kon voelen in de groep. Om jouw plek in de groep te handhaven, was het ook van belang om zelf goed in je vel te zitten. Met respect voor jezelf te kunnen kijken naar wat jij bijdraagt. Zonder uit het oog te verliezen wat anderen bijdragen.
TIP #4
Vertel iemand welke drie positieve eigenschappen hij of zij heeft. En vraag de ander om dat ook voor jou te doen. Goed voor een serotonine-boost!
Wil je meer weten over het DOES model voor werkgeluk, kijk dan op onze website of LinkedIn. Als je wilt sparren over het vergroten van werkgeluk in jouw team of organisatie, neem dan contact met ons op. Daar gaan onze gelukshormonen van stromen!
